,Ik wilde vroeger van kerktorens springen om te ervaren hoe het zou voelen om een vogel te zijn.” Die stap heeft kunstenaar Pieter van de Pol nooit gezet, maar met een metershoog nest dat in Nationaal Park De Weerribben staat, wil hij zichzelf en de natuurliefhebber alsnog dat gevoel geven.
Van de Pol en veertien andere kunstenaars hebben donderdag de laatste hand gelegd aan een landschap van kunstwerken in het natuurgebied in de kop van Overijssel, dat in november in een tv-uitzending van de NCRV tot mooiste plek van Nederland is gekozen. Weken, soms maanden, bouwden de kunstenaars aan twaalf kunstwerken in het riet, op drassige grond of op het water. Midden in het groen doorbreken onder meer een spinnenweb, een trekker, kooien en stoelen de vlakke lijnen van de leegte van het moeras om de komende tijd langzaam door de natuur overwoekerd te worden.
De Weerribben is een moerasgebied dat door mensenhanden is ontstaan en louter door intensief natuurbeheer zo blijft. De laatste jaren wordt geprobeerd verdwenen dieren in het gebied terug te krijgen. Zo is met veel geld een aantal otters in Letland gevangen en in het gebied uitgezet. Nu willen de kunstenaars met hun werken nog meer dieren lokken.
Kunstenaars Karin van der Molen en Pat van Boeckel kwamen op dit idee toen jaren terug collega Sake Bos met zijn werken de oehoe van Duitsland naar Nederland poogde te lokken. Vijftig collega’s wilden meedoen aan het project Kunstbroedplaats; uiteindelijk werden er vijftien uit heel het land uitgenodigd. De kunstwerken zijn her en der in het landschap geplaatst langs een negen kilometer lange fietsroute.
,,Het gaat erom mensen op een ander been te zetten”, zegt Van der Molen. We staan tegenover drie metershoge spitse torens die ze maakte van wilgentenen. De torens staan op een landtong, omgeven door water en een kale vlakte. ,,De mensen komen hier tot rust. Via de kunstwerken kunnen ze op een andere manier naar de natuur kijken en zullen ze zich afvragen of dieren dit daadwerkelijk als broedplaats gebruiken.” Haar kunstwerk trekt niet alleen bekijks van voorbijfietsende recreanten, ook de natuur laat zich al gelden. ,,Een roerdomp heeft vlakbij een nest gemaakt. Deze moerasvogels maken een specifiek geluid, heel imponerend.”
Verderop, verscholen in het riet, werkt Marja Timmer aan een groot web. ,,Misschien gaan vogels hierin nestelen. Het is niet dat ik er iets mee wil vangen, anders dan de aandacht van de mensen”, zegt ze terwijl ze riet vastniet aan dode takken. Achter haar vliegen twee eenden verschrikt op. ,,Dit kunstwerk ligt wat verscholen. Mensen denken eerst dat dit een boom met vreemde takken is, een product van de natuur. Pas later wordt duidelijk dat mensenhanden het zo gevormd hebben.”
Het zeven meter brede nest van Pieter van de Pol is wel overduidelijk door mensenhanden gemaakt. ,,Ik heb samen met schoolkinderen een nest gemaakt van restmaterialen van huizen, de nesten van mensen. Net als vogels heb ik het hout beetje bij beetje verzameld.” Van alle kunstwerken trekt zijn werk wellicht de vreemdste vogels: de plaatselijke jeugd heeft het inmiddels als hangplek ontdekt.
